“Sürətli çöküş gözləmirdik” – NATO-nun Baş katibi

“NATO-nun Əfqanıstan missiyasını düzgün şəkildə nəzərdən keçirməliyik. Öyrənilməli dərslər var”.

Bunu NATO Baş katibi Yens Stoltenberq Əfqanıstandakı son vəziyyətdən danışarkən deyib.

“Xüsusilə Türkiyə, ABŞ və İngiltərə kilid rol oynadı. Hava limanının təhlükəsizliyini və təxliyyəni təşkil edirlər. ABŞ-ın geri çəkilmə qərarını digər üzvlər izlədi, amma burada Talibanın güc qazanma riski vardı. Son həftələrdə gözləmədiyimiz sürətlə həm ordu, həm də siyasi mexanizm çökdü”, – Baş katib bildirib.

O qeyd edib ki, uzun müddət faydalı olacaq gücü formalaşdırdıqlarını düşünürdülər:

“Amma bizim təlim keçdiyimiz və təchiz etdiyimiz bu əsgərlər necə bu qədər tez Talibana təslim oldular? Bunu müzakirə etmək lazımdır. Təxliyyə başa çatan kimi öyrənilən dərsləri gözdən keçirməliyik.

Əfqanıstanın çöküşünü görmək məni kədərləndirir.

2001-ci ildə terror təhdidi səbəbindən Əfqanıstana gedilmişdi. İndi idarəçiliyi ələ keçirənlərin məsuliyyəti terror təşkilatının təkrar kök salmasına icazə verməməkdir.

Qəzəbi başa düşürük. Amma əvvəldən planımız həmişəlik qalmaq deyildi. Yerli gücü formalaşdırıb ayrılmaq məqsədimiz vardı. Məsuliyyət bir az da bu qədər tez təslim olan əfqan siyasi liderliyi və ordusunun üstündədir.

ABŞ Talibanla geri çəkilmə müqaviləsi imzaladıqdan sonra digər NATO üzvləri də hərbi çəkilməni dəstəklədi. Risklərin fərqində idik. Amma sonsuza qədər mübarizə aparmaq yerinə siyasi bir keçid və humanitar yardıma əsaslanan dəstək planlaşdırdıq. Ancaq belə sürətli çöküş gözləmirdik”.

Stoltenberqin sözlərinə görə, indiki mərhələdə ən vacibi hava limanını açıq saxlamaqdır:

“Yeni administrasiya ölkəni tərk etmək istəyənlərə icazə verməlidir. İndi NATO hava limanını açıq saxlamaq və təxliyyəni davam etdirmək üçün çalışır”.