Cümə axşamı , Mart 28 2024
Ana səhifə / Arif Hacılı: “Rauf Arifoğlu İlham Əliyevə təslim oldu”

Arif Hacılı: “Rauf Arifoğlu İlham Əliyevə təslim oldu”

Müsavat başqanı Arif Hacılı ilə uzun müddətdir müsahibə götürmək istəsək də, alınmamışdı. Təkcə “Qaynar Qazan”da yox, ondan əvvəl də Arif Hacılı heç bir zaman bizə müsahibə verməyə sıcaq baxmamışdı. Bunun bir çox səbəbləri var və mən o səbəblər üzərində dayanmaq istəmirəm. Amma “Qaynar Qazan”da bir neçə dəfə israr etmişdik. Cavab gəlməmişdi. Bu tərəfdən də sıravi müsavatçılar “niyə “Qaynar Qazan”da Arif Hacılıdan müsahibə götürmürsünüz?” deyə bizə sitəm edirdilər.

Xədicə İsmayılın müsahibəsinin doğurduğu rezonans bizi bir daha Arif Hacılı ilə müsahibəyə yönəltdi və bu dəfə alındı. Tam da köhnə nəsil siyasətçidir. Müsahibəyə başlayanda özünün diktofonunu birləşdirdi. Bu, bizə inanmamaq mənasına gəlirdi. Bizim müsahibəni bəyənməsə, özünün variantını yaymaq düşüncəsi idi. O zamandan qalmışdı. Hesab edirəm ki, gərək qalmayacaq.

Arif Hacılını çox hazırlıqlı siyasətçi olaraq gördüm. Bütün suallara cavab verməyə hazır idi. Sadəcə, bizim formatımız 1.5-2 saat olsa da, söhbət 3 saat uzanmış, amma Arif Hacılıya yönələn suallar hələ də bitməmişdi. Ona görə də bəzi suallarımızı verə bilmədik, amma əsasən, suallarımıza cavab ala bildik.

Arif bəylə müsahibə götürəndə nə Türkiyədəki hərbi çevriliş təşəbbüsü, nə də prezident İlham Əliyevin referendum təklifi olmuşdu. Ona görə də Arif bəy bir neçə dəfə müsahibənin yayınlanmasını təxirə salmağı təklif eləsə də, razılaşmadım. Məncə, indiki müsahibə belə gündəmdir və gündəmdə öz yerini də tutacaqdır.

Arif Hacılı bu dəfə Rauf Arifoğlu və “Yeni Müsavat” qəzeti ilə münasibətlərinə biryolluq aydınlıq gətirib. Elə sözlər danışıb ki, artıq bundan sonra Müsavat Partiyası ilə “Yeni Müsavat” qəzetinin bir arada olduğunu, ya da bir-birinə təsir etdiyini kimsə iddia edə bilməz.

Arif Hacılının İsa Qəmbərlə, Qubad İbadoğlu ilə, Əli Kərimli ilə bağlı dediklərini, Lalə Şövkət və Etibar Məmmədov haqqında söylədiklərini də sıradan sözlər kimi qəbul etmək doğru olmaz. İndiki məqamda isə sensasion qiymətləndirmək bəlkə də ən normalıdır. Onunla Azərbaycanın son illərdə baş verən tarixi hadisələri haqqında da danışmaq fürsətim oldu. 4 iyun hadisələrinə, Sürət Hüseynova, onun illər əvvəl “Xural”a verdiyi müsahibədə səsləndirdiyi iddialara da münasibət bildirdi. Elə maraqlı məqamlar müşahidə etdim ki, güman ki, Arif Hacılı ilə bir neçə dəfə və bir neçə maraqlı məqamda müsahibələrimiz olacaq. Azərbaycan tarixi üçün. Azərbaycanın gələcəyi üçün.

Maraqlı şairdir həm də Arif Hacılı. Təbii ki, qalmaqallı “Darıxıram” şeirindən də danışdıq və o haqda Arif bəyin çarpıcı fikirləri var. Amma müsahibədən sonra saqqızını oğurlayıb 2003-cü il məhkəmələrində hakim Mənsur İbayev haqqında yazdığı şeirin iki bəndini ala bildim. Və onu Oxucuların ixtiyarına verirəm:

 

Vaxt var idi, yaman bərkdən gedirdin,
Bu işdən də xeyir-bəhər güdürdün,
Stalinə oxşadırdıq, gülürdün,
İndi sanki suya düşmüş cücəsən
Nə var, nə yox, Mənsur müəllim, necəsən?

İnkir-minkir gözləməkdə yolunu,
Tək səni yox, həm sağını, solunu,
İncitdiyin hər bir Allah qulunun,
Orda gərək hesabını verəsən
Nə var, nə yox, Mənsur müəllim, necəsən?

 

Zatən müsahibə çoxdur. Girişi də elə uzun etmək istəmirəm. 3 saatlıq müsahibəni 2 gün aralıqlarla yayınlayacağam və Oxucu-tamaşaçı özü qərar verəcək. Amma onu mütləq deməliyəm ki, bütün deyilənlərlə birlikdə, Arif Hacılı təsadüfi siyasətçi deyil. Mən onu elə gördüm. Və hesab edirəm ki, o, hələ Azərbaycan siyasətinə indən sonra da özünün töhfələrini verəcək.

Buyurun, “Qaynar Qazan”ın 23-cü qonağını, Müsavatın başqanını dinləyin. Bundan sonra qərar verəcəksiniz: “Müsavatın başqanı olsun cümhurbaşqanı” şüarının ona aidiyyatı var, yoxsa yox.

Əvəz Zeynallı

 

II hissə

I hissəni buradan oxuya bilərsiniz: (http://strateq.az/manshet/80898/arif-hacili-qaynar-qazanda.html, “Arif Hacılı “Qaynar Qazan”da: “Bir çoxları hesab edirdi ki, Qubad İbadoğlu başqan seçilsə, hakimiyyətlə dil tapa bilər””)

Mən İsa Qəmbər tərəfindən yaradılmış bir siyasətçi deyiləm

SAM_1350

– Belə də ola bilərmi ki, siz Medvedyev kimi iki dönəm başqan olasınız, sonradan İsa bəy yenidən qayıdıb başqan olur?

– Bilirsinizmi, məni Ramiz Mehdiyevlə müqayisə etdiyiniz məqamda dediyim sözləri burada da demək istəyirəm. Elə adamlar var ki, onları bir-birinə bənzətmək absurddur. Putin avtoritar təfəkkürlü adamdır…

– Yəni müqayisə qüsurludur?

– Putin faktiki olaraq Rusiyada hakimiyyəti qəsb etmiş…

– Söhbət şəxslərdən getmir ki, durumun oxşarlığından gedir…

– …demokratik dəyərləri boğan, demokratik dəyərləri aradan qaldırmağa çalışan, ölkədə avtoritar sistemin möhkəmləndirilməsi uğrunda mübarizə aparan bir adamdır. İsa Qəmbər isə Azərbaycanda demokratik nümunələr yaratmış, demokratiya uğrunda mübarizə aparmış bir şəxsdir.

– Burada söhbət mexanizmdən gedir. Bir müddət sonra İsa bəy yenidən başqanlığa qayıda bilərmi?

– Mexanizmə də gələcəm. Arif Hacılını necə Medvedyevə bənzətmək olar? Medvedyev faktiki olaraq Putin tərəfindən yaradılmış bir fiqurdur. Yəni, əgər Putinin himayədarlığı, Putinin dəstəyi olmasaydı, Medvedyev heç baş nazir ola bilməzdi, nəinki cümhurbaşqanı. Birmənalı şəkildə bu avtoritar resursdan tam şəkildə Medvedyevin baş nazir olması, sonra cümhurbaşqanı olması, sonra yenidən baş nazir olması üçün əlindən gələni edib, çalışıb bu məsələləri həll etsin. Mən İsa Qəmbər tərəfindən yaradılmış bir siyasətçi deyiləm. Biz İsa Qəmbərlə yaxından tanış olanda, mən artıq Azərbaycanın millət vəkili, AXC Ali Məclisinin sədri idim. AXC-nin əsas fiqurlarından biri kimi AXC-nin hakimiyyətə gəldiyi dövrdə mühüm qərarlara imza atmışam.

– Amma İsa Qəmbərin dəstəyi olmasaydı, Müsavat partiyasının başqanı da olmazdınız.

– Mən İsa Qəmbərlə həmişə birlikdə fəaliyyət göstərmişəm. Həmişə onunla məsləhətləşməyə üstünlük vermişəm və bütün bu proseslər ərzində – 1990-cı ildən başlayaraq, onunla birlikdə olmuşam, onunla bir siyasi xəttə olmuşam. Amma mən Medvedyev kimi kiminsə tərəfindən yaradılmış bir siyasətçi deyiləm. Mən AXC-nin Məclis sədrliyinə AXC Zaqatala rayon təşkilatının özəklərindən birinin sədrliyindən pillə-pillə gəlmişəm. Yəni məni kimsə harasa təyin etməyib. Müsavat başqanlığı məsələsinə gələndə isə, sonuncu ana qədər İsa Qəmbər kimi müdafiə etdiyini bəyan etməyib, bildirməyib. Düzdür, bəzi adamlar hesab edirdilər ki, o, məni dəstəkləyir, məni müdafiə edir, mənim başqan olmağımı istəyir, ancaq bir çox adamlar da hesab edirdilər ki, o, mənim başqan olmağımı istəmir. Belə yazılar da yazırdılar.

– Var idi elə yazılar…

– İsa Qəmbərin lap yaxınında olan adamlar açıq şəkildə təbliğat aparırdılar ki, İsa Qəmbər Arif Hacılının başqan olmağını istəmir və sair. Yəni belə də məlumatlar var idi, elə də… İsa Qəmbər son ana qədər kimi dəstəklədiyini bəyan etmədi. Məsələn, bir nəfərin iki dəfədən artıq başqan seçilməsinə qadağa qoyan müddəanı Rusiyada bir partiya təbliğ edir – “Yabloko” partiyası. Slabonova “Yabloko”nun sədri seçildi. İndi Yavlinski oranın sədri deyil və ondan sona Mitroxin idi, onun da iki müddəti bitmişdi. Slabonovanın namizədliyi və digər namizədlərin namizədliyi müzakirə olunan zaman Yavlinski də, Mitroxin də açıq çıxışla Slabonovanı dəstəklədiklərini bildirdilər və partiya üzvlərindən Slabonovaya səs verməyi xahiş etdilər. Ancaq Müsavat partiyasında belə hal olmadı. Sona qədər İsa Qəmbər hansı namizədi müdafiə etdiyini, mövqeyini bildirmədi və seçkilər gizli olduğu üçün heç indi də İsa Qəmbərin o seçkilərdə kimə səs verdiyini deyə bilmərik. Gizli səsvermə keçirilib. O baxımdan bu fikirlər tamamilə əsassızdır. O ki qaldı İsa Qəmbərlə mənim münasibətlərimə, bildirirəm ki, bu münasibətlər əvvəldən yaxşı olub.

– Dost münasibətləriniz olub.

– Biz daim bir yerdə olmuşuq. Uzun müddət mən İsa Qəmbərin əsas tərəfdarı kimi çıxış etmişəm, onu müdafiə etmişəm. Zaqatalada fəaliyyət göstərdiyim müddətdə də, sonrakı mərhələlərdə də mənim müdafiə etdiyim siyasətçilər arasında da əsas yeri Əbülfəz Elçibəy və İsa Qəmbər tutub. Mən bu cür mövqeyimdə son 25-26 il ərzində daim stabil olmuşam. Ona görə də burada hər hansı bir yenilik yoxdur. Belə iddialar, belə fikirlər səsləndirirdilər ki, başqan dəyişikliyindən sonra İsa Qəmbərlə yeni başqan arasında və ya konkret olaraq İsa Qəmbərlə Arif Hacılı arasında konfliktlər, gərginliklər yaranacaq. Ən çox müzakirə olunan məsələlər də bu idi. Amma indi konflikt yoxdur deyə narahatdırlar, gərginlik yoxdur deyə narahat olurlar. Məsəl üçün, siz dediniz ki, mən yazı yazmışdım ki, İsa Qəmbər yaşının bu vaxtında siyasətdən getməməlidir.

 

O kabinetdə İsa Qəmbərin fəaliyyətinin davam etdirilməsi mənim qərarımdır

SAM_1355

Arif Hacılının kabinetində İsa Qəmbər guşəsi

 

– Bəli, mən bunu demokratik addım hesab eləmirdim. İndi də hesab etmirəm.

– Mən də o fikirdəyəm. Yəni  mən  İsa Qəmbərin Müsavat partiyasının başqanı olmayan dövründə də tam gücü ilə bu rejimə qarşı mübarizə aparmasını, peşəkar olaraq, gündəlik olaraq bu hakimiyyətə qarşı fəaliyyətini dayandırmamasına yalnız müsbət yanaşmaq lazımdır. Bu, cəmiyyətin də maraqlarına uyğundur,  bu, Müsavat partiyasının da maraqlarına uyğundur. Mən də həm Müsavat partiyasının, həm də cəmiyyətin maraqlarına xidmət edən bir şəxs kimi İsa Qəmbərin Müsavat partiyasında fəaliyyəti üçün ona maksimum şərait yaratmağa çalışdım. O kabinetdə də İsa Qəmbərin fəaliyyətinin davam etdirilməsi mənim qərarımdır.

– Kabinetə gələk…

– Mən bu qərarı düzgün qərar hesab edirəm. Müsavat partiyası başqanının kabineti bu kabinetdir. İsa Qəmbər Müsavat partiyasında olan otaqlardan birində fəaliyyət göstərir. Mən hesab edirəm ki, İsa Qəmbər Müsavat partiyasına məxsus olan ən yaxşı otaqlardan birində fəaliyyət göstərsə, bu, həm partiyanın, həm də cəmiyyətin mənafelərinə uyğundur. Yəni Azərbaycanın demokratikləşməsini və firavanlığını düşünən hər kəs bu məsələyə müsbət yanaşmalı və bu fikri dəstəkləməlidir.

– Bu, sabiq Müsavatçı Aynur Camalqızının fikrini mənə xatırlatdı. Təzə qəzet açanda ondan soruşdular ki, hakimiyyətə münasibətiniz necə olacaq? Dedi ki, mənim qəzetimin ən gözəl səhifəsində, ən gözəl yerində İlham Əliyevin yazıları və şəkilləri olacaq. Nədənsə, bu münasibəti oxşatdım.

– (Pauza…)

– Şəfi Şəfiyev soruşur: “Arif bəy, İsa Qəmbərin otağı niyə Müsavat partiyasının qərargahındadır? İsa bəy buna görə icarə haqqı ödəyir?”

– İsa bəyin otağının Müsavat partiyasında olması tamamilə təbiidir. İsa bəy Müsavat partiyasının bərpasına rəhbərlik etmiş bir şəxsdir. Müsavat partiyasının qurulmasında, Müsavat partiyasının bir neçə seçkilərdə seçicilərin əksəriyyətinin səsini almasında mühüm bir rol oynamıış bir şəxsdir. Elə sizin də dediyiniz kimi, İsa bəy həm yaşı baxımından, həm sağlamlığı baxımından siyasi fəaliyyət göstərmək üçün tamamilə uyğun bir dövrdədir və ona görə də onun siyasi fəallığının davam etməsi və Müsavat partiyasında onun siyasi fəaliyyətinin davam etməsi tamamilə təbiidir. Pis iş o olardı ki, İsa Qəmbər də Lalə Şövkət kimi kənara çəkiləydi, öz işləri ilə məşğul olaydı, ya Etibar Məmmədov kimi kənara çəkilib tikinti işi ilə məşğul olardı və siyasəti buraxardı.

 

Pis odur ki, Lalə Şövkətlə Etibar Məmmədov siyasəti buraxıb öz işləri ilə məşğul olurlar

SAM_1352

– Etibar bəy tikinti işi ilə məşğul olur?

– …ildə də bir dəfə bəyanat verərdi. Pis bu olardı. Yaxşısı odur ki, bir daha deyirəm ki, İsa Qəmbər Müsavat partiyasının başqanı olmadığı dövrdə də tam məsuliyyəti ilə fəaliyyətini davam etdirir.

– Çox maraqlıdır, yəni Lalə Şövkətlə Etibar Məmmədovun indiki durumu pisdir?

– Siyasəti buraxıb öz işləri ilə məşğul olurlar.

– Pis o vaxt olardı ki, onlar kimi siyasəti buraxıb, öz işi ilə məşğul olardı?

– Təbii ki…

– Bu cəmiyyətə də onların bugünkü fəaliyyətindən bir xeyir yoxdur, eləmi?

– Onlar vaxtilə çox böyük iddialar irəli sürürdülər – bir vaxtlar Azərbaycan Respublikasının prezidentliyinə namizədliklərini irəli sürüblər. Siyasi fəallığın çox olduğu dövrdə, siyasi fəaliyyət üçün imkanların geniş olduğu bir dövrdə üzdə olublar, özlərini lider elan ediblər. İndi isə bu ağır və çətin dövrdə, resursların məhdudlaşdığı bir dövrdə faktiki olaraq kənara çəkiliblər. Əlbəttə, bu, pisdir.

– Bu, həm də sizin bir çağırışınızdır ki, “bizi hara qoyub getmisiniz?”

– Yox, mənim elə bir çağırışım yoxdur. Mənə bu gün Müsavat partiyasının rəhbərliyində təmsil olunan adamlar, bu gün fəaliyyətini davam etdirən, bütün çətinliklərə baxmayaraq, heç adlarını sizin də bilmədiyiniz, amma 26 il ərzində öz fəaliyyətini davam etdirən adamlar daha əziz, daha vacibdir. Hansısa  dahilərdən birinin sözüdür: “5-10 dəqiqə ərzində qəhrəman olmaq, bir həftə ərzində normal vətəndaş olmaqdan daha asandır”. Yəni artıq biz 26-27 ildir ki, mütəmadi olaraq bu fəaliyyətimizi davam etdiririk. Və davamlı fəaliyyət göstərən, davamlı mübarizə aparan, bütün çətinliklərə baxmayaraq, yenə də Azərbaycan uğrunda, demokratikləşmə uğrunda fəaliyyətini davam etdirən adamlara mən daha çox üstünlük verirəm.

– Arif bəy, bu sualları da tamamlamaq istəyirəm. Yenə Rüstəm Rüstəmzadə soruşur ki, doğrudanmı Müsavat partiyasının sədri sizsiniz? Əgər sədr sizsinizsə, bəs o zaman İsa Qəmbər niyə yenə də kabinetdə oturur? Bir xırda məqam var. Siz Vüsal Həsənov adında şəxsi tanıyırsınızmı?

– Yox.

– Çünki o adam təxminən hər suala şərh yazıb. Burada da yazır ki…

– Mən oxudum. Sizə də iradlarını bildirib ki, “mənə olan təhqirləri saxlayırsınız, amma mənim yazdıqlarımı silirsiniz”…

– O, qeyri-etik video paylaşmışdı. Suallara və şərhlərə hər cür dözümlü yanaşmaq olar, amma bu qədər də yox.

– Yox, mən açığı, o videonu görməmişdim…

– Bu, heç də yaxşı hal deyil.

– Mən ümumiyyətlə, təhqiramiz şərhləri də görmədim. Ola bilsin ki, siz mən baxmamışdan əvvəl onları silmisiniz.

– Bəzi qeyri-etik şərhləri bəli, sildim. Əslində, əvvəldən mən buna normal baxırdım, çünki istəyirdim ki, siz də bunları oxuyandan sonra bir qənaətə gələsiniz. Sonradan isə baxdım ki, yox, bu, artıq firqələrarası nəsə yaxşı və xoş olmayan bir şeydir. Səxavət bəyin də bəzi iradları olmuşdu və mən o zaman yazdım ki, siz mənə konkret deyin.

– Bütün müxalifət düşərgəsini ümumi götürərək “şərəfsizlər” adlandıran bir şərhə rast gəldim…

– Onu da sildim.

– Elə bir şərhə rast gəldim. Başqa şey də görmədim.

– Mən bir də fürsət yaranmışkən bəyan etmək istəyirəm ki, əslində bu şərhi yazanlar, sual verənlər, fikir bildirənlərin bildiriyi mövqe onun özüdür. Yəni insan hörmət edirsə, normal yanaşırsa – burada  Müsavat partiyası ölkənin əsas müxalifət partiyalarından birinin başqanından söhbət gedir. Yəni cəmiyyət üçün dəyərli və faydalı bir şey soruşmağın əvəzinə, kiminsə xoşuna gəlmək, kimlərinsə sifarişini icra eləmək məncə heç bir etikaya sığmır. Bəli, həmin Vüsal bu yerdə dərhal müdaxilə edir və yazır: “Əvəz bəy, moderator kimi xalqa, millətə xeyri olmayan sualları illərdir bu və ya digər məkanlarda gündəmə gətirməklə, müsahibənin çəkisini yüngülləşdirməyin. Arif bəydən də rica edirik ki, bu mənasız suallara cavab verməsin. Artıq yuxarıda da belə bir səviyyəsiz sual gəlib – kabinet məsələsi”. Nədənsə, bu Vüsal bəy hər yerdə var. Bir neçə yerdə də mən onun fikirlərini yazmışam, yəni özünü haradasa başqanın hansı suala cavab verib-verməmə məsələsini ortaya qoyacaq qədər səlahiyyətli hesab edir.

– O, öz fikirlərini bildirir…

 

Şah öz taxtında oturmalıdır…

 

– Əslində, bu “kabinet” məsələsi də hansısa bir partiyanın atributu məsələsi deyilmi? Bəlkə iki ildən sonra siz də dəyişdiniz, başqa bir başqan rəhbərliyə gəldi. O zaman bu məsələ necə həll olunacaq, Arif bəy?

– Şahlıq dövründə belə ola bilərdi ki, şah öz taxtında oturmalıdır. Taxt da, tac da bir dənə olurdu. Müsavat partiyasının qərargahında olan otaqların hamısı Müsavat partiyasına məxsusdur. Bu, heç mənim də otağım deyil. Hamısı Müsavat partiyasının otaqlarıdır. Bu otaqların bölüşdürülməsi məsələsi də, başda Müsavat partiyasının başqanı olmaqla, onun rəhbər strukturuna aiddir…

– Bayaq dediniz ki, “qərar mənimdir.”

– Bəli, elə bir qərar da verilib və bu məsələyə də mən normal yanaşıram. Ümumiyyətlə, şəxsən mənim   kabinet məsələsinə münasibətim bir qədər fərqlidir. Mən Xalq Cəbhəsi Ali Məclisinin sədri olduğum dövrdə mənim AXC-də ayrıca kabinetim yox idi. Təxminən bu ölçüdə olan bir otaqda – texniki işçilərin, kompüterlərin, bir 3 nömrəli hökumət telefonunun olduğu otaqda işçilərlə birlikdə otururdum. O dövrdə bilirsiniz, Azərbaycanın taleyi və AXC-nin taleyinə aid olan əsas qərarlar mənim  kabinetimdə – AXC Ali Məclisi sədrinin olduğu otaqda verilib. Elə olub ki, bir və ya iki dəfə Məclisin toplantısı keçirilib və əsas məsələlər də məhz məclis tərəfindən qəbul olunub. Mənim fəaliyyətimə belə bir şəraitdə işləmək üstünlük gətirirdi. Uzun müddət seçki işlərinə rəhbərlik etmişəm. Ümumrespublika miqyasında keçirilən ən mühüm seçki kampaniyalarına və ən uğurlu seçki kampaniyalarının demək olar ki, hamısına rəhbərliyi mən eləmişəm.

– Müsavat partiyasında da seçki qərargahının rəhbəri siz olmusunuz.

…Və mən heç bir zaman xüsusi bir kabinetdə oturmamışam. İşçilərlə birlikdə fəaliyyət göstərməyə üstünlük vermişəm. Ümumiyyətlə, mən insanlara əmək şəraiti yaratmağı xoşlayıram. “Xural”qəzetinin çətin dövründə…

 

Mənim otağımda Əli Kərimli AXCP-nin Rəyasət Heyətinin iclaslarını keçirirdi

SAM_1347

– Çox sağ olun, Müsavat partiyası – bizi redaksiyanın ofisindən çıxaranda bizə yer verdi.

– Sizə görə etməmişdik bunu, Azərbaycan üçün etmişdik. Cəmiyyətin maraqları üçün etmişdik. Həmin dövrdə “Xural” qəzeti kifayət qədər sərt və birmənalı Əliyev rejiminə qarşı müxalif mövqeyi ilə mübarizə aparırdı. Ona görə də biz burada ona əmək şəraiti yaratdıq. “Azadlıq” qəzetinə əmək şəraiti yaratdığımız vaxtlar olub. İctimai Palatanın ciddi fəallığı dövründə mən öz otağımı – Müsavat partiyasının təşkilat məsələləri üzrə müavini olaraq Xalq Cəbhəsinə vermişdim və Əli Kərimli AXCP-nin Rəyasət Heyətinin iclaslarını o otaqda keçirirdi. O otağın açarı da onlarda idi, məndə heç o açar da yox idi. Faktiki mən otaqsız olaraq fəaliyyət göstərirdim.

– Yəni deyirsiniz ki, otağın elə də bir önəmi yoxdur?

– Prezident seçkiləri dövründə gördüyünüz bu otağı mən Cəmil Həsənlinin sərəncamına vermişdim. Yəni bu otaqda Cəmil Həsənli otururdu. Heç kəs məndən soruşmurdu ki, “sən niyə Müsavat partiyasının İcra Aparatının rəhbəri ola-ola öz otağını Cəmil Həsənliyə vermisən?” Bu sualı mənə verən yox idi. Yəni bu məsələlərə mən sadə yanaşıram. Görüntü tərəfdarı deyiləm. Hakimiyyət dövründə, hətta hakimiyyətin ən yüksək vəzifələrində işlədiyim vaxtlarda da mənim xüsusi mühafizə xidmətim, xüsusi mətbuat xidmətim – belə şeylər olmayıb. İndi də mənim maşınımı bəzən dostlarım idarə edir, bəzən də özüm idarə edirəm. Bəzən avtobusla işə gəlirəm.

– Elman Fəttahın maşınınızı idarə etdiyini də dünən gördüm.

– Elman Fəttah dünən məni öz maşınında Fransız səfirliyində keçirilən tədbirə aparmışdı. Yəni o, Elman Fəttahın şəxsən özünə məxsus olan avtomobil idi. Mən dövlət qulluğunda olduğum dövrdə də metro ilə, avtobusla işə getdiyim vaxtlar olub. Mən bu məsələlərə fərqli yanaşıram. Ona görə də hamının fərqli yanaşmasını istərdim. Yəni görüntü, kabinet, mühafizəçilər, nə bilim, xüsusi təbliğat və təzyiq qrupları və s. Bunlardan daha çox avtoritar düşüncə tərzinə uyğun gələn qruplar istifadə edirlər. Bu məsələləri sadələşdirmək lazımdır. Gördünüzmü, bu günlərdə Böyük Britaniyanın Baş naziri Devid Kemeron…

– Əşyalarını özü yığışdırıb daşıyırdı…

– Bəli, öz əşyalarını özü daşıyırdı. Burada qeyri-adi nə var? Bu, tamamilə normal bir şeydir. Dövlətin rəhbəri də, siyasi partiyanın rəhbəri də insanlardan biri olmalıdır, insanlarla bir yerdə olmalıdır, adamların çətinliklərini görməlidir, onlarla təmasların qurulması fürsətlərinin hər birindən daim istifadə etməli, faydalanmalıdır. Mən belə düşünürəm. Məsələyə də belə baxıram. Hesab edirəm ki, innovativ yanaşma elə budur.

– Bəli…

– Yəni klassik təfəkkürlərdən – partiya sədrinin mütləq mühafizəçiləri olmalıdır, maşına əyləşəndə partiya sədri üçün qapını mütləq kimsə açmalıdır və yaxud da başqa ölkələrə olduğu kimi partiya sədrinin əlindən öpülməlidir kimi stereotiplərdən imtina etmək lazımdır. Mən öz siyasi fəaliyyətimdə çalışmışam ki, imkan daxilində bütün bu stereotiplərin əsiri olmayım.

– Müsavat partiyasının yenilənməsi ilə bağlı bir suala cavab verəndə bir söz işlətdiniz ki, bizim əsas işlərimizdən biri də bizə ziyan verən media orqanlarından uzaqlaşmaq oldu.

– Ziyan verməyə başlayan…

– Xahiş edirəm, bu mövzu ətrafında danışaq. Kimlər idi sizə ziyan verməyə başlayan media orqanları?

– Mənə ünvanlanan o sualları facebook-dan izləmişəm. O sualları 4-5 qrupa bölmək olar. Qruplardan biri də məhz “Yeni Müsavat” qəzetinə aiddir. “Yeni Müsavat” qəzeti uzun illər Azərbaycanın media mühitində əsas aparıcı media qurumu olub.

– Bəlkə bununla bağlı ünvanlanan bütün sualları verim, ümumiləşdirərək elə cavab verəsiniz?

– Buyurun.

– Xədicə İsmayıl “Qaynar Qazan”a verdiyi müsahibədə iddia etmişdi ki, “Yeni Müsavat” qəzetinin hələ də Müsavat partiyasına təsiri var. Müzakirəyə də bu sözlər səbəb olmuşdu. Nihad Hüseyn yazır: “Rauf Arifoğlu Müsavat partiyasından uzaqlaşıb, yoxsa uzaqlaşdırılıb?” Təbii ki, Vüsal Həsənov bu yerdə də çıxır və cavab verir: “Razi Nurullayev haradadırsa, Rauf Arifoğlu da oradadır”. Yəqin ki, partiya fəalı kimi cavablandırıb. Elşən Qüdrətli yazır: “Rauf Arifoğlunu keçmiş başqan kimi müdafiə edir. Bu ənənə hələ də davam edirmi?” Bahadur Şükürov soruşur: “Arif Hacılıdan soruşmaq istərdim – “Yeni Müsavat” qəzetinin Müsavat partiyasına nə qədər dəxli var? Yoxsa partiya da kursunu dəyişib, hakimiyyətyönlü olub?” Siyavuş Cəbrayıllı soruşur: ““Yeni Müsavat” qəzeti hamının bildiyi kimi artıq hakimiyyətyönlüdür. Maraqlıdır, bir vaxtlar aparıcı partiya olan Müsavat nəyə görə bu qəzetlə həmrəylik edir?” Gülağa Əliyev yazır: “Rauf Arifoğlunun tutduğu mövqe ilə bağlı öz fikrini xahiş edirəm ki, bildirsin. Niyə “Yeni Müsavat” qəzetinə müsavatçı olmayanlar rəhbərlik edir?”

– Baxıram ki, siz də sualları qruplaşdırmısınız…

 

“Yeni Müsavat” heç vaxt Müsavat partiyasının qəzeti olmayıb

DSC01060

– Hə… “…Yəni bu partiyanın gücü çatmır ki, bu qəzetə öz üzvlərindən birini rəhbər təyin etsin?” Ümumiyyətlə, istərdim ki, bu məsələni Azərbaycan cəmiyyəti üçün birmənalı ortaya qoyasınız. Çünki “Yeni Müsavat” qəzeti ilə Müsavat partiyası söhbəti hələ də davam edir və müzakirələr belə davam edirsə, Xədicə İsmayılın bir müsahibəsi ilə bütün düşərgə bir-birinə dəyirsə, bir izahat olmalıdır. Bir düşərgə bir hissə insanı inandırmağa çalışır ki, “qardaş, “Yeni Müsavat” qəzeti artıq bizim deyil, görmürsünüzmü, nələr baş verir?” Həm də burada siz hədəfdəsiniz, sizin mövqeyiniz maraqlıdır – “Yeni Müsavat” qəzetinin Müsavat partiyasına təsiri varmı?

– Mən sonuncu sualdan başlamaq istəyirəm. Dostumuz yazır ki, Müsavat partiyası “Yeni Müsavat” qəzetinin rəhbərliyini dəyişdirə bilmirmi? Bəzi adamlarda elə təəssürat var ki, “Yeni Müsavat” qəzeti Müsavat partiyasının strukturuna daxil olan bir qurumdur. Əvvəla, onu deyim ki, “Yeni Müsavat” qəzeti heç bir vaxt Müsavat partiyasının strukturuna daxil olmayıb və “Yeni Müsavat” qəzeti heç zaman Müsavat partiyasının hansısa direktivləri, Divanının qərarları əsasında fəaliyyət göstərməyib, çünki heç vaxt Müsavat partiyasının qəzeti olmayıb. Müəyyən dövrlərdə İsa Qəmbər “Yeni Müsavat” qəzetinin təsisçisi olub və uzun illər bundan əvvəl İsa bəy o qəzetin təsisçiliyindən imtina edib. Yəni bu adamlar məlumatsız adamlardır. Bilmirlər. Elə bilirlər ki, harada “Müsavat” sözü varsa, kim öz təşkilatını və ya qurumunu “Müsavat” adlandırırsa, ona biz cavabdehik – Müsavat partiyasının başqanı cavabdehdir,  Müsavat partiyasının strukturları cavabdehdir. Bu, proseslərin mahiyyətini bilməyən adamların mövqeyidir. Bəzi adamlar isə qərəzli şəkildə özlərini bilməməzliyə, görməməzliyə vururlar. Yəni kifayət qədər təcrübəli siyasətçilər, jurnalistlər, analitiklər Müsavat partiyası ilə “Yeni Müsavat” qəzetinin münasibətlərini bilməyə bilməz. Çünki bu barədə dəfələrlə deyilib, dəfələrlə yazılıb, dəfələrlə mövqe ortalığa qoyulub və bu mövqe təzə mövqe deyil. Mən lap 2008-ci ilə gedirəm. 2008-ci ildə İctimai Palatanın rəhbərliyi, Koordinasiya Şurası seçilərkən orada ciddi prosedur pozuntularına yol verildi – Seçki Komissiyası yaradılmadı, səslər sayılmadı, namizədlər özlərini təqdim etmədi, səhv etmirəmsə, heç səsvermə də keçirilmədən bir çox adamlar Koordinasiya Şurasının üzvü elan olundu və o cümlədən Rauf Arifoğlu Koordinasiya Şurasının üzvü elan olundu. Bu, 2008-ci il fevralın 27-də oldu.

 

Əli Kərimli Rauf Arifoğlunu İctimai Palatanın Koordinasiya Şurasının üzvü elan etdi

SAM_1348

– Yəni heç bir seçki keçirilmədən oldu?

– Ən azı, prosedurlara əməl olunmamışdı. Və Əli Kərimli Rauf Arifoğlunu və digərlərini İctimai Palatanın Koordinasiya Şurasının üzvü elan etdi. Mən buna etiraz etdim. Xüsusilə də prosedurların pozulmasına öz etirazımı bildirdim. Açıq şəkildə müsavatçılar, konkret olaraq, Mustafa Hacıbəyli, Səxavət Soltanlı, cəbhəçi Xaliq Bahadır buna etiraz etdilər. Buna etiraz əlaməti olaraq Ənnağı Hacıbəyli ümumiyyətlə, Koordinasiya Şurasından istefa verib getdi. Bu, 2011-ci ildə baş verib. Bu iclas barəsində materiallar youtube.com-da da var: “Arif Hacılının 27 fevral çıxışı.” Nəyə görə yadımdadır? Ona görə ki, mənim bu çıxışım 2 aprel hadisəsi ilə bağlı həbs olunduğum zaman cinayət işi materiallarında mənim hökmümün əsasına qoyulmuşdu. Yəni mənim bu çıxışımı hakimiyyətə qarşı cinayət olan, ölkədə hakimiyyət dəyişikliyi tələbini irəli sürən  qeyri-qanuni bir çıxış kimi qələmə vermişdilər. O çıxışımda mən məhz bu məsələlərə də etiraz etmişəm ki, demokratiya prosedurlara əməl olunması deməkdir. Yəni namizədləri səsə qoymadan, onları dinləmədən, səssayma komissiyası yaratmadan  kimisə hansısa vəzifəyə seçilmiş elan eləmək olmaz. Mən açıq deyirəm, bu, Rauf Arifoğlunun müxalifət düşərgəsində bütün siyasi fəaliyyəti dövründə ən yüksək vəzifəsidir. Bütövlükdə İctimai Palatanın Koordinasiya Şurasının üzvü oldu.

– Yəni deyirsiniz ki, Əli Rərimlinin sayəsində oldu bu?

– Və növbəti gün “Yeni Müsavat” qəzetində – bunu araşdırmaq çətin deyil, “Yeni Müsavat” qəzetinin 28 və ya 29 fevral tarixli sayında bu toplantı haqqında məlumat var – yazılıb ki, bəzi təxribatçılar  – yəni biz – seçkini pozmaq istəyirdilər, lakin Əli Kərimli öz idarəçilik qabiliyyəti sayəsində seçkiləri başa çatdırmağa nail oldu.

– Çox maraqlıdır…

– İndi o düşərgənin içində olan adamlar Arif Hacılını Rauf Aifoğluya guya dəstək verməkdə və ya əksinə, onun təsiri altına düşməkdə elan etməkdə nə qədər haqlıdırlar? Bu məsələlərlə əlaqədar mənim 2008-ci ildən bu yana ortada mövqeyim var. Mən 1998-2003-cü illərdə Əliyev rejiminə qarşı aparılan mübarizənin başında duran mətbuat orqanı olan “Yeni Müsavat”ı dəstəkləmişəm. 2003-də, 2005-də, 2008-ci ilədək də deyə bilərdim. Mənim belə yadımda qalıb. Mən o vaxta qədər “Yeni Müsavat” qəzetinə dəstək vermişəm. Qəzetə edilən təzyiqlərlə əlaqədar 8 gün aclıq aksiyası keçirmişəm. Amma sonrakı mərhələlərdə, xüsusilə də indiki dövrdə Arif Hacılının “Yeni Müsavat” qəzetini dəstəkləyən və ya Rauf Arifoğlunun indi tutduğu mövqeyi dəstəkləyən hər hansı bir açıqlamasına rast gələ bilməzsiniz. Yəni kifayət qədər təcrübəli siyasətçilər və ya jurnalistlər bunu bilməyə bilməz.

 

Biz heç Amerika Konqresinin təsiri altına düşmürük, “Yeni Müsavat”mı təsiri altına düşəcəyik?

DSC01063

Ümumiyyətlə, Müsavat kimi bir partiyanı “Yeni Müsavat” qəzetinin təsiri altında olan təşkilat kimi qələmə vermək, əlbəttə, çox böyük bir yanlışdır. Biz heç Amerika Konqresinin təsiri altına düşmürük, indi “Yeni Müsavat” qəzetinin təsiri altına düşəcəyik? Bu, nə iddiadır? Belə iddia irəli sürmək olmaz və təbii ki, cəmiyyətdə bu cür davranışlar müsbət qarşılanmır və onun nəticələri də sosial şəbəkədə kifayət qədər aydın şəkildə ortaya çıxdı. Bilirsinizmi, bu mövzunu daim davam etdirirlər. Dəfələrlə bu barədə açıqlamalar  verilib. Mən Müsavat partiyasının Məclisində çıxış etmişəm, müsahibələr vermişəm. Bu çıxışlar youtube.com-da var və geniş yayılıb, mətbuatda çap olunub. Bununla belə, yenə də bu mövzunu Müsavat partiyasına qarşı davam etdirməkdədirlər. Rauf Arifoğlu səhv etmirəmsə, artıq 1 ildən çoxdur ki, Müsavat partiyasının ümumiyyətlə, üzvü də deyil. Diqqətli oxucular zaman-zaman “Yeni Müsavat” qəzetinin əsas hədəflərindən birinin Müsavat partiyası olduğunun da şahidi ola bilərlər. Yəni Müsavat partiyasının ünvanına səslənən bir çox yanlış fikirlər, yanlış kampaniyalar, digər qəzetlərlə yanaşı, “Yeni Müsavat” qəzetində də aparılır. “Yeni Müsavat” qəzeti bir çox məsələlərdə açıq-aydın hakimiyyətin siyasi xəttinə dəstək verir. Belə bir qəzetin Müsavat partiyasına nə aidiyyatı ola bilər? Və bir daha qeyd edirəm ki, bir çox hallarda bu adamlar bilərəkdən bu təbliğatı aparırlar, “Yeni Müsavat” qəzeti ilə Müsavat partiyasını eyniləşdirməklə əhalinin məlumatsız hissəsini guya Müsavat partiyasının bu mövqedə olduğu fikrinə gətirməklə, müxalifətdə yeganə qüvvə kimi özlərini təqdim etməyə çalışırlar. Yalanı yüz dəfə də, min dəfə də təkrar etmək olar, amma bununla yalan həqiqətə çevrilmir.

– Yəni deyirsiniz ki, “Yeni Müsavat” qəzeti ilə Müsavat partiyasının heç bir bağı yoxdur və siz ayrı-ayrı qurumlarsınız?

– Biz çoxdan ayrı-ayrı qurumlarıq. Çoxdan “Yeni Müsavat” qəzetinin Müsavat partiyasına heç bir aidiyyatı yoxdur. 2008-ci ildən bu üzə mən “Yeni Müsavat” qəzetinin kursunu Müsavat partiyasının kursuna uyğun gəlməyən siyasi kurs hesab edirəm və bunu açıq şəkildə dəfələrlə bəyan etmişəm. Bu, mənim Müsavat partiyasının başqanı olduqdan sonrakı mövqeyim deyil, ondan əvvəlki mövqeyimdir. Mən 2011-ci ildə məhz İP-də Koordinasiya Şurasının üzvlüyünə seçkilər keçirilərkən də həmin mövqeyimi açıq şəkildə bəyan etmişəm, bu mövqeyi gizlətməmişəm. Mən hər zaman birmənalı şəkildə mövqeyimi ortaya qoymuşam. İndi üstündən 5-10 il keçəndən sonra bu məsələləri yenidən, qərəzli şəkildə ortalığa gətirmək, tamamilə yanlışdır.  Biz insanları onların bizə münasibətinə görə, onlarla dostluğumuza görə müəyyənləşdirmirik.

– Hakimiyyətə xidmətə görə…

– Bütövlükdə onların davranışlarına görə qiymət veririk. Mən nəyə görə Müsavat partiyasının ümumi ideoloji-siyasi xəttinə uyğun olmayan siyasi xətt sərgiləyən mətbuat orqanına dəstək verməliyəm? Orada sual var ki, Müsavat partiyası hansı dövrə qədər “Yeni Müsavat” qəzeti ilə həmrəy olacaq? Biz harada “Yeni Müsavat” qəzeti ilə həmrəy olduğumuzu səsləndirdik?

– Amma hər halda Rauf Arifoğlu da usta qəzetçi kimi bu sahədə – müsbət mənada demirəm – bu məsələni yaxşı imitasiya edə bilir ki, hələ də belə bir fikir yarada bilir. Hər halda adında Müsavat olması ilə, müxalifət düşərgəsində müəyyən dərəcədə olduğu görüntüsünü yaratmaqla yəqin ki, insanların bir hissəsində hələ də o qənaət qalır ki, “Yeni Müsavat” qəzetinin Müsavat partiyasına aidiyyatı var.

– Mən axı bayaq konkret olaraq 2011-ci ilin nümunəsini təsadüfən çəkmədim.

 

Biz “Yeni Müsavat”dan imtina etdik

DSC01059

– Təbii ki… Diqqətli oxucular bunu dərhal anlamalıdırlar.

– O məntiqlə biz deyə bilərik ki, elə siz “Yeni Müsavat” qəzetini himayə edirdiniz. Çünki konkret halda mənim qarşı olduğum bir seçki prosedurunu siz həyata keçirmisiniz. Nəyə görə bizi bu məsələdə günahlandırmaqda, bu ittihamı bizə qarşı irəli sürməkdə davam edirsiniz? Bilirsiniz, “Yeni Müsavat” qəzeti ciddi bir media qurumudur. Bu qəzet – musavat.com, minval.az saytları ciddi bir resursdur. Bu resurslar da təsadüfən yaranmayıb. Bu resursların yaranmasında Müsavat partiyasının üzvlərinin, bütövlükdə Müsavat partiyasının çox böyük rolu olub. Biz bu qəzeti müdafiə etmişik. Biz bu qəzetin arxasında dayanmışıq.

– Yəqin insanlar da ona görə əsəbiləşirlər.

– Yəni bu resursdan imtina etmək asan deyildi. Biz bütün bunlara baxmayaraq, bu resursdan imtina etdik, birmənalı şəkildə imtina etdik.

– Siz imtina etdiniz, yoxsa Arifoğlumu sizdən imtina etdi?

– Məncə bunun fərqi yoxdur. Müsavat partiyasının siyasəti ilə “Yeni Müsavat” qəzetinin siyasəti arasında  əsas fərq, antoqonist ziddiyyətlər yaranmışdısa, bu ayrılıq baş verməli idi. Bu, təbii idi və bunun qarşısını almaq mümkün deyildi. Biz bundan imtina etdik və mətbuat işini sıfırdan başladıq. Biz maliyyə imkanları, resurslar olmadan, siyasi şərait olmadan saytlar yaradırıq…

– Basta.info, musavat.orq.az saytı…

– Bəli, bu saytlar Müsavat partiyasının saytlarıdır və biz bu saytlar vasitəsilə öz təbliğatımızı yayırıq. Bir daha deyirəm ki, belə bir ciddi resursdan imtina etmək asan deyildi, biz bundan tamamilə imtina etdik, mətbuat işinə sıfırdan başladıq. Bunun müqabilində ölkənin kifayət qədər tanınmış adamları “Müsavat partiyası “Yeni Müsavat” qəzetinin təsiri altındadır” kimi absurd fikirlər irəli sürürsə…

– Yəni deyirsiniz ki, sizə qarşı haqsızlıq edirlər?

– Təbii ki, bu ədalətsizlik, bu səhv ən azı etirazla qarşılanmalı idi.

 

Rauf Arifoğlu bizim üçün məqbul olmayan bir yol tutub

DSC01056

– Yeri gəlmişkən, siz heç Rauf Arifoğlu ilə bu məsələləri müzakirə elədinizmi və ya buna cəhd elədinizmi, yoxsa yox?

– Rauf Arifoğlu öz siyasi xəttini müəyyənləşdirib və o, öz siyasi xəttini müəyyənləşdirərkən bunu gizlətmir.  O, başqa bir yol tutub, bizim üçün məqbul olmayan bir yolu tutub.

– İsa bəy Rauf Arifoğlunun təltif olunmasını onun İlham Əliyevlə barışması kimi dəyərləndirmişdi. Siz necə dəyərləndirirsiniz? Belə bir dəyərləndirməniz, qiymətləndirməniz oldumu? Mən heç rast gəlmədim.

– Olmadı. Mən bunu daha çox Rauf Arifoğlunun İlham Əliyevə təslim olması kimi dəyərləndirərdim.

– Bu, gündəmin şok açıqlamalarından biri olacaq. Amma hər halda təəssüf. Uzun illərin, siz demiş, 1998-2003-cü illər mübarizəsinin başında duran bir qəzetin…

– Bu illəri bir mərhələ kimi göstərdim. Mən hesab edirəm ki, “Yeni Müsavat” qəzetinin, hətta 2008-ci ilə kimi Azərbaycanın müxalifət mətbuatı sırasında rolu olub.

– Amma təslim olmaq dəhşətli bir şeydir. Nə isə… Vahid Qasımov soruşur: “Tofiq Yaqublunun Milli Şurada qalması Arif Hacılıda diskomfort yaratmır ki?” Qubad İbadoğlu da bizə müsahibəsində demişdi ki, “Tofiq Yaqublu yaxın  zamanlarda Müsavatdan gedəcək”.

– (Pauza…) Onun çox proqnozları yanlış çıxıb, bu da onun növbəti yanlış proqnozlarından biridir. Müsavat partiyası demokratik təşkilatlardan biridir.

– Üzr istəyirəm, bu məqamda da Vüsal Həsənov dərhal yenə gəlir. Çox maraqlı bir insandır. Bilmirəm, yəqin ki, siz tanıyırsınız, çünki onu müdafiə edirsiniz. Yazır ki, “heç Arif Hacılının vecinə də deyil…”

– Sizi inandırıram ki, mənim Həsənov Vüsalın kim olduğundan xəbərim yoxdur. Düzdür, mənə də bəzi mesajlar yazır və bizim siyasətimizi – onun səhifəsində baxdım – davamlı olaraq müdafiə edir. Onunla şəxsən tanışlığım yoxdur.

– Mən də tanımıram, amma çox maraqlı adamdır. “Arif Hacılıda diskamfort yaratmır ki” sualına hətta özünü saxlaya bilməyib yazıb ki, “heç Arif Hacılının vecinə də deyil…” Yəni heç vecinizə də deyil, eləmi?

– Siyasətçi belə termin işlətməməlidir. Təbii ki, baş verənlərin bizə dəxli var və biz bu məsələlərlə maraqlanmağa, bu məsələləri düşünməyə borcluyuq. Yəni bu, bizim hisslərimizlə, duyğularımızla bağlı deyil, bu, bizim peşə borcumuzdur. Müsavat partiyası Azərbaycanda yenə də yeganə partiyadır ki, onun nizamnaməsində belə bir bənd var: “Müsavat partiyasının üzvü, hətta Müsavat partiyası hər hansı bir məsələ ilə əlaqədar qərar qəbul etdikdən sonra belə, bu qərarın əleyhinə mövqe sərgiləyə bilər və bu, nizamnamə pozuntusu sayılmır.” Yəni buna görə partiya cəzası ala bilməz. Mən hesab edirəm ki, Tofiq Yaqublunun Milli Şurada qalması onun öz mövqeyidir və onun öz motivləri var. O, bu motivləri bizə izah edib. Mən bunu müvəqqəti hal hesab edirəm. Və Tofiq Yaqublunun Müsavat partiyasından çıxmayacağına əminəm.

 

Tofiq Yaqublunun Milli Şuradakı fəaliyyəti formaldır

DSC01050

– Hə, Milli Şuradan çıxacaq, amma Müsavat partiyasından çıxmayacaq deyirsiniz?

– Oradan çıxa da bilər, çıxmaya da bilər… Bilirsinizmi, oradakı fəaliyyəti əslində formal bir fəaliyyətdir. Tofiq Yaqublunun siyasi fəaliyyəti Müsavat partiyasında həyata keçirilir.

– İlkin Pirəli soruşur ki, Müsavat partiyası başqanının müavini Tofiq Yaqublunun AXCP funksionerləri ilə hər iki partiya arasındakı münasibətləri normallaşdırma istiqamətində apardığı danışıqların nəticəsi oldumu? Rüfət Əliyev də soruşur: “Tofiq bəyi cəbhəçilərlə çay içməyə görəvləndirmişdi? Əgər elə deyilsə, görəvi niyə geri almır?”

– İlkin Pirəli Müsavatdaxili məsələlər üzrə mütəxəssisdir.

– Bilmirəm, jurnalistdir?

– Onun yazdığı yazıların əksəriyyəti Müsavatdaxili məsələlərə həsr olunub. Bu sahədə ciddi yazan mütəxəssislərdən biridir. Yəni o sahə üzrə ixtisaslaşan jurnalistlərən biridir. Biz AXCP, Real Vətəndaş Hərəkatı, NİDA Vətəndaş hərəkatı, digər siyasi partiyalarla əməkdaşlıq münasibətlərinin qurulmasnda maraqlı olduğunuzu bəyan etmişik və bu istiqamətdə öz mövqeyimizi ictimaiyyətə açıqlamışıq. Tofiq Yaqublu həbsdən çıxdıqdan sonra bu məsələ üçün daha uyğun şərait olduğu qənaətinə gəldik. Ona görə də mən Tofiq Yaqublunu və başqa partiya üzvlərini bu məsələni bir daha araşdırmaq üçün görəvləndirdim. Ancaq bu mərhələdə indidən müəyyən uğursuzluqlar var.

– Yeri gəlmişkən, Arif bəy, siz başqan seçiləndən bir neçə dəfə buna cəhd etmisiniz… O zaman AXCP sizi tanımamaqda israr edir, belə çıxır? Legitimliyinizi qəbul eləmək istəmirlər?

– (Gülür…)

 

Müsavat partiyası cəmiyyət üçün standartları özü diqtə edir

DSC01054

– Doğrudan?

– Azərbaycanda Müsavat partiyasına standart təyin edəcək elə bir güc yoxdur. Müsavat partiyası standartları özü müəyyənləşdirir və cəmiyyət üçün standartları özü diqtə edir. İndiyədək Müsavat partiyasının irəli sürdüyü görün neçə standart, neçə yenilik barədə fikirlərimi səsləndirdim. Ona görə də heç kəs bizə standartlar diqtə edə bilməz. Sadəcə olaraq, mən hesab edirəm ki, bu gün Azərbaycanın…

– Burada yazırlar ki, “birləşməmək bu xalqı geri salır…”

– …real siyasi qüvvələrinin əməkdaşlıq münasibətləri qurulsa, bu, cəmiyyətin maraqlarına uyğundur. Bu, mənim mövqeyimdir. Siyasətçinin siyasi məsələlərə yanaşarkən, öz şəxsi duyğularından, hisslərindən, ya keçmişdə baş verən hadisələrə görə yanaşması yanlışdır. Siyasətçi siyasi məsələlərə öz xalqının, cəmiyyətin və rəhbəri olduğu təşkilatın maraqları baxımından yanaşmalıdır. Biz belə yanaşırıq və hesab edirəm ki, biz bu gün Azərbaycanın real siyai qüvvələri arasında əməkdaşlıq münasibətləri olsa, bu, cəmiyyətin maraqlarına uyğundur, bu, həm də Müsavat partiyasının maraqlarına uyğundur, hakimiyyətin maraqlarına isə uyğun deyil. Bu məsələlərlə bağlı biz öz mövqeyimizi açıq şəkildə ortaya qoymuşuq. İndi bu məsələlərlə bağlı guya başqa nəticələr çıxaran şəxslər var və qərəzli şəkildə belə fikirlər səsləndirirlər. Biz açıq və birmənalı şəkildə bu mövqeyimizi ortaya qoymuşuq və bunu da özümüzə əskiklik saymamışıq. Mən hesab edirəm ki, Müsavat partiyasının başqanı cəmiyyətin maraqlarına uyğun olan hər hansı bir addımı atırsa, bu addım hətta onun öz şəxsi nüfuzuna xələl gəlməsi hesabına baş verirsə belə, o, bu addımı atmalıdır. Mən bu adımı atmışam və bu mövqeyimi də Azərbaycan ictimaiyyətinə açıqlamışam. Mənə elə gəlir ki, Azərbaycan cəmiyyəti bu məsələləri dəyərləndirir. Nə vaxtsa,  demokratik seçki olacaq da… Demokratik seçki olacaq… Biz bütün bu atdığımız addımların bəhrələrini məhz o seçki zamanı görəcəyik. Mən buna əminəm.

– Əli Kərimli niyə israrla sizin çağırışlarınıza cavab vermir?

– Mənə elə gəlir ki, bu sualı ona ünvanlamağınız daha düzgün olardı.

– Elşən Qüdrətli, Emin Quliyev, Türkel Azərtürk də soruşurlar: “Arif bəy aydınlaşdıra bilərmi ki, Milli Şuradan niyə çıxdılar?”

– Mənə elə gəlir ki, bu suala dəfələrlə cavab verilib, ona görə də…

– “Milli Şuradan çıxmaq Müsavat partiyasına nə verdi?”, “Müsavat partiyasının bu günə qədər bütün birlikləri tərk etməsinin səbəbi nədir? Yəni həqiqətən də hər dəfə xalqın ümidini qırdıqlarının fərqində deyillər?” Hə… Ümumi cavab verilib, amma bəlkə bu suallara da qısa cavab verəsiniz…

– Milli Şura bilirsiniz ki, daha çox “El” hərəkatının, Eldar Namazovun, Rüstəm İbrahimbəyovun təşəbbüsü ilə yaradılmışdı. Bu gün nə “El” hərəkatı, nə də Eldar Namazov Milli Şurada yoxdur.

– Eldar Namazov ümumiyyətlə, yoxdur…

– Niyə? Fransa səfirliyində göründü…

– Fransa səfirliyində göründü, amma siyasi sferada ümumiyyətlə, yoxdur.

– Lalə Şövkət də öz təşkilatı ilə o qurumun üzvü idi. Səhv etmirəmsə, Rəsul Quliyev də bu qurumun üzvü idi. İndi bunların heç biri Milli Şurada yoxdur. Amma sual ancaq Müsavat partiyasına yönəlib. Niyə Müsavat partiyası Milli Şurada yoxdur? Bu suala biz bir neçə min dəfə cavab vermişik, yenə də bu sual verilir. Milli Şura bir qurum olaraq, 2013-2015-ci il müddətinə bir-iki illiyinə bir keçid hakimiyyətinin qurulması  hədəfi ilə yaradılmışdı ki, iki il müddətinə prezident seçilir, bu müddət ərzində orada konkret təkliflər paketi var idi ki, filan-filan islahatlar həyata keçirilir. Bu məsələ artıq öz aktuallığını 2013-cü il seçkilərindən sonra itirdi. Faktiki olaraq indi əvvəlki anlamda dərk olunan, əvvəlki anlamda başa düşülən bir Milli Şura adlı qurum yoxdur. Milli Şura sanki Xalq Cəbhəsi üzərində bir Direktorlar Şurasıdır.

 

Milli Şura bir struktur kimi əslində mövcud deyil

DSC01052

– İndi…

– Konkret olaraq. Yəni orada hər hansı bir təşkilati strukturlar, bir struktur fəaliyyəti yoxdur – ola bilsin, bu haqda mənim məlumatım yoxdur, ancaq mən Müsavat partiyasının hansısa aylarda gördüyü işlər barəsində mətbuata açıqladım. Milli Şura da göstərdiyi fəaliyyətlə bağlı mətbuata açıqlama versin. Versəydi, biz də bunu bilərdik. Yəni bu gün Milli Şura bir struktur kimi əslində mövcud deyil və düşünürəm ki, növbəti seçkilər ərəfəsində bu tipli qurumların yaradılması barədə yenidən düşünmək olar. İndiki mərhələdə isə,  siyasi partiyaların funksional əməkdaşlığı həm cəmiyyətin, həm də təşkilatların maraqlarına uyğundur.  Digər qurumlardan çıxmaq məsələlərinə gəldikdə, hansı strukturlardan söhbət gedir? “Azadlıq” Bloku mövcud idi. 2005-ci ildə biz bütün resurslarımızı “Azadlıq” Blokuna verdik. Orada fəallıq göstərdik. “Azadlıq” Blokunun seçkilərdə aldığı səslərin ən çoxunu elə Müsavat partiyasının namizədləri almışdı. Seçkilər qurtardıqdan sonra “Azadlıq” Blokuna daxil olan 3 partiya – AXCP, Müsavat partiyası və Demokrat partiyası məhz bu məsələləri müzakirə etdi. Demokrat partiyası – ADP də “Azadlıq” Blokunun artıq missiyasını başa çatdırdığını və bu quruma ehtiyac olmadığını bildirdi. Müsavat partiyası da bunu bildirdi və faktiki olaraq, “Azadlıq” Blokunu qurmuş 3 təşkilatdan ikisi bu təşkilatdan çıxdığını bəyan etdi. Bundan sonra AXCP, Əvəz Temirxan və Əli Əliyevlə birlikdə “Biz Azadlıq Blokuyuq!” deyə yeni bir fikir irəli sürdü və “Azadlıq” Blokunun fəaliyyətini davam etdirdiyini bildirdi. “Azadlıq” Blokunun resurslarının əsasını Müsavat partiyası, AXCP və ADP qoymuşdu. ADP çıxdı, Müsavat partiyası qurumdan çıxdı və faktiki olaraq bu qurum fəaliyətini başa vurdu. Amma bundan sonra deyək ki, 2005-ci il parlament seçkilərində “Azadlıq” Blokuna rəqib olmuş Liberal partiya – “Azadlıq” Bloku adı ilə daha 5 il fəaliyyət göstərdi. Təxminən 5 il ərzində daim bu Blokun Azərbaycanın əsas müxalifət mərkəzi olduğunu bəyan etdilər, amma 2010-cu il seçkiləri ərəfəsində bir anın içinfə bir sabun köpüyü kimi bu təşkilat yoxa çıxdı. Təşkilatın mövcudluğuna xitam verildi. Yəni 5 il ərzində onu qoruyub saxlamağın, onun adından Müsavat partiyasına qarşı kampaniya aparmağın nə anlamı vardı? Milli Şuranın taleyi də təxminən belə olacaq. İndi İP-i götürək. İP da müxalifətin birliklərindən biri idi. Necə oldu ki, İP dağıldı? Yenə AXCP İP-in olmadığını və İP-dən çıxdığını bəyan etdi. Amma biz dostlarımızdan fərqli olaraq, “yox, İP yaşayır, İP-in fəaliyyəti davam edir!”- demədik. Biz hesab etdik ki, “bəli, AXCP də çıxıbsa, başqa təşkilatlar da çıxıbsa, deməli, İP yoxdur və onun ömrünə də xitam verilməlidir”. Yəni ilk dəfə İP-i AXCP tərk etdi.

 

Mən müxalifətdaxili ziddiyyətlərdə maraqlı deyiləm

DSC01049

– Yəni inad eləmədiniz – olmadı, olmadı…

– Nəinki inad eləmədik, hətta kifayət qədər bu məsələlərlə maraqlanan jurnalist kimi sizin bundan xəbəriniz yoxdur. Biz onu daxili rəqabət baxımından başlasaydıq ki, “İctimai Palatanı dağıtdılar, İP-dən çıxdılar… Resurslarını yox etdilər…” və s. Mən İctimai Palatanın mitinqinin təşkilatçısı kimi həbsxanada yatdım. Mən heç bu günə kimi – yeri gəldi deyirəm, yoxsa deməzdim – İP-in ömrünün necə başa çatdığı barədə bir dəfə də açıqlama verməmişəm. Çünki mən müxalifətdaxili ziddiyyətlərdə maraqlı deyiləm. Mən müxalifətin əməkdaşlığında maraqlıyam. Mənə kimdənsə irəli keçmək, kimlərinsə olmadığını, yalnız mənim olduğumu bəyan etmək lazım deyil. Bunun heç bir xeyri yoxdur, bunun heç bir əhəmiyyəti yoxdur. Bu, yanlış, mənasız bir siyasi xəttdir. Uzun illər belə hesab edirdilər ki, guya Əbülfəz Elçibəyin mövcudluğu, bu faktorun varlığı, onun fəaliyyəti guya kimlərinsə siyasi baxımdan parlamasına imkan vermir. Belə fikirlər AXCP-də də müəyyən hissədə var idi, Müsavat partiyasında da belə fikirləri olan şəxslər vardı. İndi nə oldu? Elçibəy yoxdur və təsir imkanları da yoxdur. Bu, o dövrə o cür düşünən adamların güclənməsinə, parlamasına, daha böyük lider olmasına köməkmi etdi? Əksinə, bütövlükdə proses zəiflədi. İndi də bir çox adamlar hesab edir ki, guya İsa Qəmbər olmasa, Arif Hacılı olmasa, Müsavat partiyası olmasa, bunlar xariqələr yaradacaqlar, daha çox parlayacaqlar, daha böyük uğurlara nail olacaqlar. Belə deyil. Biz olmayacağıqsa, ümumi proses  daha da zəifləyəcək. Bütövlükdə proses zəifləyəcəksə, cəmiyyətin müqavimət gücü azalacaqsa, sənin də müqavimət gücün, təsir imkanların azalacaq.

– Yəni dəyən ziyan cəmiyyətə dəyəcək…

– Mən belə düşünürəm. Mən əminəm ki, AXCP-nin bizə nə qədər opponentlik eləməsinə baxmayaraq, zəifləmsi və ya sıradan çıxması – deyək ki, “Azadlıq” qəzetinin də hökumətə loyallaşma mövqeyi tutması bizim heç maraqlarımıza uyğun deyil. Çünki əgər bütövlükdə cəmiyyətdə hökumətə müqavimət göstərən mərkəzlər azalırsa, müqavimət nöqtələri susdurulursa, bütövlükdə zəifləmə baş verir və o zəifləmə hökmən Müsavat partiyasından da yan ötüşməyəcək. Təəssüf ki, bizim dostlarımız bu sadə həqiqətləri qəbul etmir və bu illər ərzində sistemli, davamlı olaraq, hakimiyyətlə mübarizə apardıqları kimi müxalifətdə olan digər qüvvələri də opponent hesab edərək, onlara qarşı da mübarizə aparırlar.

– Emil Həsənli soruşur: “REAL təşkilatı barədə nə düşünür? İlqar Məmmədovun siyasi lider kimi şanslarını necə dəyərləndirir?” Fərrux Məmmədov yazır: “Müsavat partiyası və REAL siyasi yolda birgə addımlaya bilərmi? Perspektivdə dərin tərəfdaşlıq mümkündürmü?”

– Biz 2013-cü ilin parlament seçkiləri dövründə REAL və NİDA təşkilatları ilə bir funksional əməkdaşlıq modeli yaratdıq. Normal bir əməkdaşlıq oldu və bu əməkdaşlıq hesab edirəm ki, müsbət nəticə verdi. Həm də cəmiyyətə xeyir gətirdi. Bütövlükdə bu əməkdaşlıqda iştirak edən tərəflərin də maraqlarına cavab verdi. Biz indi də bu təşkilatlarla əməkdaşlıq münasibətlərimizi davam etdiririk. İlqar Məmmədov Azərbaycan siyasətində ciddi fiqurlardan biridir və Azərbaycan hakimiyyətinin onu hədəf seçərək, hətta bir çox ciddi siyasi məhbusları azadlığa buraxdığı halda da onu həbsdə saxlaması ilə İlqar Məmmədova münasibətini nümayiş etdirir. Kimin hansı miqyasda lider olacağını müəyyənləşdirmək mənim işim deyil. Düşünürəm ki, ölkədə nə vaxtsa demokratik seçkilər keçiriləcək və kimin hansı səviyyədə lider olduğunu, daha çox təbəqəni öz arxasınca aparmaq imkanlarına malik olan, daha çox seçicinin səsini almağa nail olan liderlərin də kimlər olduğunu yəqin cəmiyyət müəyyənləşdirəcək.

– Nurlan Mirəli soruşur: “Ölkənin ana müxalifət partiyası AXCP-dir, yoxsa Müsavat partiyası? Nə vaxta qədər Rəsulzadənin büstünü ziyarətə ayrı-ayrılıqda gedəcəklər?” Burada Vüsal Həsənov yenə gəlir və deyir ki, “neçə ki, Əli aşiqləri var, heç vaxt.” Çox maraqlı personadır. Bu müsahibəni rəngləndirib.

– Bu Vüsal Həsənov müsahibədə faktiki olaraq sizin opponentinizdir.

 

Müxalifətdə Müsavat partiyasının opponenti, rəqibi yoxdur

SAM_1370

– Təxminən bütün suallar cavab verir. Sanki sizin əvəzinizdən sualları cavablandırır.

– Moderatorluq edir. Əslində, o sizi moderator adlandırır, amma burada moderator özüdür. Deməli, Azərbaycanda normal siyasi sistem mümkün deyil. Azərbaycan hökuməti çoxpartiyalı sistemi sıradan çıxarmaq xəttini tutub. Proporsional seçki sistemi ləğv olundu, seçki komissiyalarında müxalifət nümayəndələrinin təmsil olunması ləğv olundu, sərbəst toplaşmaq azadlığı faktiki olaraq ləğv olundu – yalnız bir stadionda, yalnız mitinq keçirmək üçün tanınır. Mətbuat basqı altındadır. Faktiki olaraq, müstəqil mətbuatın fəaliyyət göstərməsi üçün heç bir şərait yoxdur. Sadəcə, müstəqil jurnalistlər, ayrı-ayrı mətbu orqanlar öz fədakarlıqları hesabına bu prosesi davam etdirir və azad fikrin yayılmasına şərait yaradırlar. Təbii ki, belə bir məqamda ana müxalifətin kim olması məsələsinin dartışılması gülüncdür. Mən əminəm ki, demokratik seçkilər olacaq. Birinci demokratik seçkilərdə iqtidarın da kim olduğu bilinəcək, ana müxalifətin də kim olacağı bilinəcək, ikinci müxalifətin də kim olduğu bilinəcək, hansı liderin daha böyük olduğu, hansı liderin orta səviyyədə olduğu seçkilərdə bilinəcək. Hər şeyi seçkilərin ümidinə buraxmaq lazımdır. Mən öz tərəfdarlarımıza daim deyirəm ki, müxalifətdə Müsavat partiyasının opponenti, rəqibi yoxdur. Mən inanmıram ki, indən sonra – Əliyev rejimindən sonra da kimsə hakimiyyəti zorakılıqla zəbt edəcək. Yəqin ki, seçkilər olacaq. Bu seçkilərdə kim qalib gələcəksə, o da Azərbaycanda əsas siyasi qüvvə kimi fəaliyyət göstərəcək. Yəni hər şeyi xalqın iradəsi müəyyən edəcək. O baxımdn bu məsələlərdən narahat olmaq, deyək ki, kimin sosial şəbəkədə başqasına qarşı daha ağır ittihamlar irəli sürməsi və onu davam etdirməsi və ya kiminsə yazısına, kiminsə daha çox münasibət bildirməsi bu məsələlərdə həlledici rol oynamayacaq. Hətta  mühüm rol oynamayacaq. Əsas rol oynayan seçicilərin səsi olacaq və bu gün bu barədə düşünmək lazımdır.

– O gün mən sizə yazanda ki, ünvanınıza çoxlu tənqidi suallar gələcək, demişdiniz ki, bu, çox təbiidir, çünki ölkənin ana müxalifət partiyasının liderinə suallar gələr.

– Orada ana müxalifət sözü yox idi.

– Əsas müxalifət partiyası…

– Bu yumoru siz tutmamısınız…

– Elə mən də yumor kimi dedim.

– O başqa kontekstdə deyilmiş söz idi. Mən sonra sizə deyərəm.

– Tural Qurbanlı sual verir: “Zaqatalaya tez-tez gedib-gələn bir adam kimi oradakı vəhhabizmdən nə qədər məlumatı var? Suriyaya gedənlərin ailələri ilə görüş təması olubmu?” Mehman Əlibəyli maraqlı bir sual yazır: “Nəyə görə vəhhabi adlandırılan sünni dindarlar Müsavat partiyasına “rafizilərin partiyası” deyirlər? Bununla bağlı bir çox tandığım insanlar var ki, onlarla mübahisələrim də olub. Özüm əvvəllər Müsavat partiyasının üzvü olmuşam. Bir də sizlərin üzdə türklüyə bağlı, əslində isə İranla əməkdaşlığınızla bağlı  söhbətlər var. Bununla bağlı “Yeni Müsavat” qəzetində dinə aid yazılarda şübhədoğuracaq müəyyən məqamlar da olub. Hansı ki, Türkiyə mətbuatı bu yazılarla bağlı xəbər vermişdi. Son olaraq, Arif bəy, nədən vəhhabilər müxalifətdənsə İlham Əliyevin hakimiyyətdə qalmasının tərəfdarıdırlar?”

II hissənin sonu

 

strateq.az

Həmçinin oxuyun

Bakı meriyasında müşavirə keçirilib, bu şəxsə şiddətli töhmət verilib

Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətində martın 26-da Binəqədi rayonunda qadının liftin qapıları arasında qalaraq ölməsi faktı …

Bir cavab yazın